یزد شهر جهانی زیورآلات سنتی | میراثی درخشان از هنر ایرانی

یزد شهر جهانی زیورآلات سنتی؛ تلفیق اصالت، هنر و افتخار جهانی

شهر تاریخی یزد، با معماری خشتی بی‌نظیر، بادگیرهای بلند، و فرهنگی کهن، بار دیگر در صدر توجهات جهانی قرار گرفته است؛ این بار با عنوانی که شایسته هویت هنری و تاریخی‌اش است: یزد شهر جهانی زیورآلات سنتی. این عنوان نه‌تنها مهر تأییدی بر توانمندی هنرمندان یزدی در حوزه ساخت زیورآلات دستی است، بلکه دروازه‌ای برای رشد اقتصادی، فرهنگی و گردشگری استان یزد به شمار می‌رود.

یزد چگونه به عنوان شهر جهانی زیورآلات سنتی شناخته شد؟

فرایند انتخاب یزد به‌عنوان یکی از شهرهای جهانی صنایع‌دستی، مسیری چندمرحله‌ای و کاملاً تخصصی بود. این روند با تدوین و ارسال مستندات جامع از سوی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد آغاز شد. این مستندات شامل اطلاعاتی از جمله:

• تعداد هنرمندان فعال در حوزه زیورآلات سنتی

• قدمت این هنر در منطقه

• بازارهای فعال و کارگاه‌های تولیدی

• شیوه‌های انتقال دانش و آموزش هنر سنتی

• طرح‌های حمایت از تولید و صادرات

پس از بررسی‌های اولیه، ارزیابان شورای جهانی صنایع‌دستی (World Crafts Council – WCC) از کارگاه‌های سنتی، بازار زرگرها، مراکز آموزشی و خانه‌های خلاق صنایع‌دستی یزد بازدید کردند. در این بازدید، روند تولید، کیفیت آثار، میزان مشارکت زنان، آموزش نسل جدید و صادرات محصولات مورد بررسی دقیق قرار گرفت.

در نهایت، با تأیید این شورا، یزد در سال ۱۴۰۲ به عنوان شهر جهانی زیورآلات سنتی به ثبت رسید. این موفقیت در ادامه دیگر عناوین جهانی یزد همچون ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو بود و بار دیگر اهمیت این شهر را در عرصه‌های فرهنگی و هنری نشان داد.

شورای جهانی صنایع‌دستی، سازمان اعطاکننده عنوان “یزد شهر جهانی زیورآلات سنتی”

شورای جهانی صنایع‌دستی (WCC)، سازمانی غیردولتی و بین‌المللی است که در سال ۱۹۶۴ با هدف حمایت از صنایع‌دستی، ترویج فرهنگ‌های بومی و ایجاد شبکه‌های ارتباطی میان هنرمندان در سراسر جهان تأسیس شد. این شورا زیرمجموعه‌ای از یونسکو به شمار می‌رود و شهرهایی را که در زمینه خاصی از صنایع‌دستی برجسته هستند، پس از بررسی‌های دقیق، به عنوان “شهر جهانی صنایع‌دستی” معرفی می‌کند.

چرا یزد شایسته عنوان “شهر جهانی زیورآلات سنتی”  است؟

شاید نخستین پرسشی که در ذهن ایجاد شود این باشد که چرا یزد و نه شهر دیگری در ایران، این افتخار را کسب کرده؟ پاسخ این پرسش در ویژگی‌های منحصربه‌فرد این شهر نهفته است:

• پیشینه تاریخی: هنر زرگری و نقره‌کاری در یزد قدمتی چندصد ساله دارد. در اسناد تاریخی، از بازار زرگرهای یزد به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولید جواهرات در دوران صفویه یاد شده است.

• تنوع و مهارت فنی: هنرمندان یزدی در رشته‌های مختلفی همچون ملیله‌کاری، قلم‌زنی، مشبک‌کاری، فیروزه‌کوبی و ریخته‌گری دستی، فعالیت دارند.

• تداوم آموزش سنتی: هنر زیورآلات سنتی یزد از طریق آموزش سینه‌به‌سینه، کارگاه‌های خانوادگی و کلاس‌های حرفه‌ای به نسل‌های جدید منتقل می‌شود.

• ظرفیت صادراتی بالا: زیورآلات تولیدی یزد به کشورهای مختلفی از جمله عراق، ترکیه، آلمان، فرانسه و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود.

• بازار فعال و پویای فروش: بازار زرگرهای یزد و نمایشگاه‌های فصلی، مکان‌هایی هستند که علاوه بر فروش مستقیم، به معرفی و ترویج این هنر کمک می‌کنند.

فواید ثبت یزد به‌عنوان شهر جهانی زیورآلات سنتی

اخذ این عنوان فواید متعددی برای شهر یزد، هنرمندان و فعالان اقتصادی آن به همراه داشته که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• افزایش اعتبار بین‌المللی: حضور یزد در فهرست شهرهای جهانی، نام این شهر را در نقشه فرهنگی و هنری دنیا پررنگ‌تر کرده است.

• رشد گردشگری تخصصی: بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی علاقه‌مند به هنر و صنایع‌دستی، با هدف بازدید از کارگاه‌ها و خرید زیورآلات سنتی به یزد سفر می‌کنند.

• جذب حمایت‌های مالی و معنوی: این عنوان امکان دریافت کمک‌های بین‌المللی برای توسعه زیرساخت‌های هنری و حمایت از هنرمندان را فراهم کرده است.

• ایجاد اشتغال پایدار: تقویت بازار کارگاه‌های سنتی منجر به اشتغال‌زایی برای جوانان و زنان هنرمند یزدی شده است.

• تسهیل صادرات: برند جهانی بودن یزد باعث افزایش اعتماد خریداران خارجی به محصولات زیورآلات این شهر شده است.

شرایط لازم برای ثبت جهانی شدن

برای این‌که شهری عنوان «شهر جهانی» در زمینه خاصی از صنایع‌دستی را دریافت کند، باید واجد شرایط متعددی باشد، از جمله:

• برخورداری از پیشینه تاریخی معتبر و مستند در آن رشته

• فعالیت تعداد قابل‌توجهی از هنرمندان و استادکاران

• وجود بازار فروش فعال و زیرساخت‌های حمایتی

• ثبت برندها و مالکیت فکری آثار هنری

• پیوند هنر با جامعه محلی و آموزش به نسل‌های جدید

یزد با داشتن تمامی این شرایط، به‌درستی و با شایستگی کامل به عنوان یزد شهر جهانی زیورآلات سنتی شناخته شد.

چشم‌انداز آینده

عنوان “یزد شهر جهانی زیورآلات سنتی” نه پایان راه، بلکه آغازی تازه برای توجه بیشتر به هنرهای بومی، ارتقاء جایگاه هنرمندان و تبدیل صنایع‌دستی به یک مزیت اقتصادی پایدار است. آینده این عنوان به تداوم حمایت، آموزش، نوآوری در طراحی و گسترش بازارهای داخلی و خارجی بستگی دارد.

سایر مطالب آموزشی سایت ما را در این صفحه ملاحظه کنید.

برای بازدید از وب‌سایت رسمی شورای جهانی صنایع دستی اینجا را کلیک کنید.

برای اطلاع از محصولات ما به صفحه فروشکاه سر بزنید.

استفاده از مطالب آموزشی این وب‌سایت با ذکر منبع آزاد است.